Dranken
Foto Pim Ras

Bartrend: de opkomst van low-ABV

Cocktails zijn het waard om zoveel mogelijk verschillende smaken en sensaties optimaal te beleven. Er dronken van worden is dan niet handig, maar overstappen op alcoholvrije is evenmin nodig: er is namelijk ook low-ABV. De gulden middenweg, oftewel: more drink, less drunk.

Tekst: Ingmar Voerman

Low-ABV (alcohol by volume) staat voor dranken met een relatief laag alcoholpercentage. Er bestaan geen officiële regels of definities voor, maar met logisch nadenken kom je een heel eind. Een groot voorvechter ervan is Helena Henneveld, bartender van de Amsterdamse Vesper Bar en merkambassadeur van de Duitse vermout Belsazar (een goed ingrediënt ervoor). “Voor mij betekent cocktails drinken totaal niet dat ik dronken wil worden. Een goede cocktail moet staan voor zintuiglijke beleving en passen bij je stemming, bij waar je op dat moment behoefte aan hebt. De ene keer is dat een licht drankje, de andere keer iets sterkers. En voor mij werken cocktails low-ABV gewoon vaak goed.”

Schimmige drankjes 
Inspiratie ervoor kan onder andere worden gehaald uit het boek ‘The art of shim | Low-alcohol cocktails to keep you level’ van de Amerikaanse cocktailschrijfster Dinah Sanders. Het woord shim betekent vrij vertaald schimmig, omdat de drankjes zich in het schemergebied tussen cocktail en mocktail bevinden. Het thema van het boek is: more drink, less drunk. Het gaat er immers om zoveel mogelijk cocktails te proeven en smaken te beleven zonder dronken te worden.

Het boek definieert wel: maximaal een half maatje (25 ml) van een sterke spirit (40% alcohol of meer), een vol maatje (50 ml) van een drank met 20% alcohol, of alles daartussenin (ruwweg 35 ml van een spirit met 30%). Als het om meerdere alcoholische dranken gaat in één cocktail, is het natuurlijk het beste om het gemiddelde alcoholpercentage te nemen. Zo ontstaat de volgende formule:

Aantal ml alcoholische drank(en) x (gemiddeld) alcoholpercentage / totale volume van de cocktail in ml = het alcoholpercentage van de cocktail.

Tunes Bar 
Bartender Tim Hoevenagel van Tunes Bar in hotel Conservatorium in Amsterdam heeft als inpandige buurman chef Schilo van Coevorden met zijn veelgeprezen Aziatische restaurant Taiko. Niet heel vreemd dus dat Hoevenagel vaak naar sake grijpt. De Japanse rijstwijn (in al zijn variëteiten, 7-15%) is goed krachtig, maar lager in alcohol dan geijkte cocktailspirits. Daarnaast maakt Hoevenagel weleens gebruik van de Engelse aperitieflikeur Sacred Rosehip Cup (18%). Bitterzoete aperitief- en digestieflikeuren zijn vol, krachtig en kruidig, en een prima ingrediënt voor cocktails low-ABV. Ze schommelen meestal tussen de 10 en 25% alcohol. Populaire voorbeelden zijn Aperol (11%), Galliano L’Aperitivo (24%), Campari (25%) en Cynar (16,5%).

Mystique
Bij een andere bar in de hoofdstad, Mystique, staan vooral cocktails met geen of veel alcohol op de nieuwe kaart. “Wel hebben we een paar eenvoudige en smakelijke laagalcoholische longdrinks op onze aperitiefkaart staan: één met Willem’s Wermoed (18%) en gingerale, en éen met Italicus Rosolio di Bergamotto (20%) en sodawater”, vertelt barmanager Rob van Looy. Simpele, maar goede longdrinks dus.

Rokerige sour 
De meest voor de hand liggende manier voor cocktails low-ABV, is natuurlijk om te werken met dranken met een alcoholpercentage onder de 20%. Ideaal hiervoor zijn aperitief- en mousserende wijnen, vermout, kruidige likeuren, sake en bier. Daarnaast is het met zwaardere spirits dus ook niet altijd nodig om voor vele milliliters te gaan om een krachtige cocktail te creëren. Kijk bijvoorbeeld naar de zwaardere Islay-whisky. Met die 25 ml voor een low-ABV (aldus het boek), krijgt de cocktail al een stevige rooksmaak. Die kan vervolgens verlengd worden met zeer sterk getrokken, rokerige thee lapsang souchong en een paar dashes cocktailbitters. Wordt het geheel ten slotte geshaket met vers citroensap, suikersiroop en eiwit, dan ontstaat een stevige ‘stoere mannen’-sour. Met nauwelijks alcohol.

Recepten
Sakelicious | Tim Hoevenagel
6,5-7% | Volume: 140 ml

Ingrediënten
* 60 ml Yoigokochi Soma no Tengu-sake (15% ABV)
* 20 ml Yoigokochi Yuzu-sake (7% ABV)
* 50 ml versgeperst sap van bloedsinaasappels
* 5 ml vlierbloesemsiroop (huisgemaakt)
* Vers eiwit

Werkwijze
Shake de ingrediënten met ijs, shake vervolgens nog een keer zonder ijs (reverse dry shake), strain en schenk uit in een rocks-glas gevuld met ijs. Garneer met een shisoblad en gesneden kumquats.

The Rosehip Cup | Tim Hoevenagel
3,6% | Volume: 250 ml

Ingrediënten
* 50 ml Sacred Rosehip Cup (18% ABV)
* 200 ml 1724 Tonic Water

Werkwijze
Schenk de likeur en vervolgens de tonic in een copa-glas gevuld met ijs. Roer kort. Garneer met eetbare rozenblaadjes en een sinaasappelschil.